Hem güvenli sürüşün hem de karakteristik bir dış görünüşün en önemli detaylarından olan farlar, otomobil teknolojilerindeki gelişmelerden en çok etkilenen parçalar arasında yer alıyor. Farları anlatmaya halojen farlardan başlamamız gerekiyor. Düşük üretim maliyetleri ve her araca uygun olmaları nedeniyle halojen farlar, hala en popüler seçenek olarak karşımıza çıkıyor. Halojen farlardan farklı olarak yeni far teknolojileri; kullanım sürelerinin uzun olması, düşük elektrik tüketimi gibi avantajları nedeniyle tercih edilmeye başlıyor. Son yıllarda ise görünüm ve avantajlarıyla XENON ve LED farlar ön plana çıkıyor. XENON ve LED far teknolojilerinin nasıl çalıştığını ve ne işe yaradıklarını sizler için inceledik.
XENON Far Nedir?
XENON farlar isimlerini “ksenon” adı verilen elementten alıyorlar. Ksenon elementi ile üretilen ilk ampullerin geçmişi 1930’lara kadar gitmektedir. Far olarak kullanılması ise BMW 7 serisinin, 1992 yılında çıkardığı modele dayanıyor. Çalışma prensibi nedeniyle XENON farlara, yüksek yoğunluklu deşarjlı farlar (HID’s) deniyor.
XENON ve Bi-XENON Farkları
xenon-ve-bi-xenon-farklari-nelerdir
İlk nesil XENON farları incelendiğiniz zaman, karma bir yapıyla karşılaşıyorsunuz. Kısa farlar için XENON, uzun farlar için ise halojen farlar kullanılıyor. Ancak günümüzde Bi-XENON denen farklı bir far teknolojisi kullanılıyor. Bi-XENON farların içerisinde de XENON ampuller kullanılıyor. Elektrikli motor ile çalışan perdenin kısılıp genişlemesiyle uzun ve kısa far fonksiyonları elde ediliyor.
XENON ve Bi-XENON Farları Taktırmak
XENON far fiyatları, halojen farlara göre bir hayli yüksek. XENON farın kalitesi ve boyutları gibi etkenlere göre fiyatlar değişiyor. Her marka ve model araç için ayrı far kodları bulunuyor. Kendi aracınıza uygun far kodunu bulmadan, sipariş vermemeniz gerekiyor. Farları satın aldıktan sonra halojen farları çıkartıp bağlantılarla XENON far bağlantılarını eşleştiriyorsunuz. Taktığınız XENON farlarla TÜVTÜRK’ün muayenelerinden geçmeniz mümkün değil. Ancak Bi-XENON farlarla muayenelerde bir sorun yaşanmıyor. Bi-XENON farları ise sadece otomobil servisleri takabiliyor.
LED Far Nedir?
Kısaltmasından pek anlaşılmasa bile LED, elektronik bir devre şeklidir. Açılımı ışık yayan diyot şeklinde Türkçeye çevrilebiliyor. İlk olarak 1920’li yıllarda, Ruslar tarafından keşfediliyor. Radyo içerisinde bulunan devrelerin üzerindeki diyotların ışık saçtığının görülmesiyle teknoloji gelişmeye başlıyor. LED far sistemlerinde bir tane ampul yerine, birçok LED ampul kullanılıyor. Birden fazla noktaya dağıtılan LED ampullerle değişik tasarımlara imza atılabiliyor. Örneğin; oval ya da şerit LED tasarımları sıklıkla kullanılıyor. LED farlarda en önemli sorunların başında fazla ısınma geliyor. Soğutma sistemlerinin farlara aktarılmasındaki zorluklar nedeniyle gündüz farları ve stop lambaları gibi noktalarda kullanılıyorlar.
LED Far Taktırmak
LED farlar çok parlak gözükmelerine rağmen saçtıkları ışık çok küçük bir alanı aydınlatıyor. Bu nedenle gündüz farı gibi seçeneklerde tercih ediliyor. LED farlar da tıpkı XENON farlar gibi aracın far koduna göre satın alınıyor. Kendi aracınızın far kodunu bulduktan sonra geniş bir yelpazeye sahip LED far fiyatlarına bakmanız gerekiyor. LED farı servislerde taktırabileceğiniz gibi kendi başınıza da takabiliyorsunuz. Yine XENON farlarda olduğu gibi tek yapmanız gereken şey, üzerindeki simgelerle eşleşecek şekilde LED farlarınızın kablolarını monte etmek.
TÜVTÜRK’ün LED farlarla ilgili herhangi bir açıklaması bulunmuyor. Ancak araçlarda uzak ve kısa far yuvalarına sonradan eklenen LED farlar, muayene sorunları yaşatabiliyor.
Kendiniz Far Değiştirebilir Misiniz?
Farları değiştirmeniz çeşitli tehlikelere yol açabiliyor. Öncelikle watt ve lumen kavramlarını bilmek gerekiyor. Watt temel olarak elektriksel güç birimidir. Lumen ise farınızın oluşturduğu ışık şiddetidir. H4 kodlu halojen far, en çok kullanılan farlar arasında yer alıyor. H4 far, 55-60 watt güç ve 1000-1650 lumen arası ışık veriyor. Bu değerlerdeki ışık, bir insanın gözünü kolay kolay almaz. Ancak XENON ve LED farlar çok büyük güçler üretiyor. H4 kodlu LED farlar da 7000, XENON farlar da ise 6000 lumen ışık üreten seçenekler var. Bu ışık gücü değerleriyle yayaları ve karşınızdan gelen araç sürücülerini rahatsız edebiliyor.
Bu nedenle yetkili teknik servislerde far değişimi yaptırmanız ve profesyonel yardım almanız gerekiyor.
Far Renkleri Nelerdir?
Otomobillerin farlarından çıkan renklerin birbirinden farklı olduğunu fark etmişsinizdir. Bu durumun nedeni ışığın renk sıcaklığıyla alakalıdır. Işık renk sıcaklığı ifade edilirken kelvin kullanıyor. Kelvin değerine göre sarıdan maviye doğru renk değişiyor. Örneğin; 2000 kelvin değerindeki bir ışık sarı, 5000 kelvin değerindeki bir ışık günışığına yakın bir renk alıyor.
LED Far mı, XENON Far mı?
LED ve XENON farlar birbirinden farklı noktalarda kullanılıyor. Bağımsız far yuvaları bulunan bir araca sahipseniz; kısa far olarak XENON far satın alabilirsiniz. Gündüz farı seçenekleriyle ilgileniyorsanız; LED far tercih etmeniz daha mantıklı olacaktır.
